Blisko trzy dekady polskiego systemu pomocy społecznej w kontekście realizacji polityki społecznej w: Od kwestii robotniczej do nowoczesnej kwestii socjalnej. Studia z polskiej polityki społecznej XX i XXI wieku, tom V (redakcja naukowa Paweł Grata), Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2017.
Przedmowa … 9
Karol Chylak
Główne kierunki i możliwości zastosowania alternatywnych rozwiązań w ubezpieczeniach społecznych Drugiej Rzeczypospolitej … 15
Wprowadzenie … 15
Dziedzictwo z okresu zaborów … 15
Kierunki rozwoju systemu ubezpieczeń społecznych w Drugiej Rzeczypospolitej … 21
Dyskusja wokół kierunku rozwoju ubezpieczeń społecznych w Drugiej Rzeczypospolitej … 23
Nowa era polskich ubezpieczeń społecznych … 26
Wnioski … 29
Anna Jarosz-Nojszewska
Ubezpieczenia emerytalne pracowników umysłowych w Drugiej Rzeczypospolitej … 34
Uwagi wstępne … 34
Ubezpieczenia pracowników umysłowych w zaborze austriackim … 34
Ubezpieczenia pracowników umysłowych w zaborze pruskim … 36
Zmiany w przepisach państw zaborczych … 37
Pierwsze polskie projekty ubezpieczenia pracowników umysłowych … 39
Rozporządzenie Prezydenta RP o ubezpieczeniu pracowników umysłowych z 1927 r. … 40
Nowelizacja rozporządzenia z 1927 r. … 46
Podsumowanie … 48
Elżbieta Słabińska
Państwowe formy pomocy dla bezrobotnych pracowników umysłowych w Drugiej Rzeczypospolitej … 51
Wstęp … 51
Statystyka bezrobocia pracowników umysłowych … 52
Prawne zabezpieczenie na wypadek braku pracy … 55
Świadczenia … 57
1. Zasiłek na wypadek braku pracy … 57
2. Dokształcenie zawodowe … 62
3. Zwrot kosztów podróży w poszukiwaniu pracy … 64
4. Składka na ubezpieczenia chorobowe … 64
Zatrudnienie … 64
1. Pośrednictwo pracy … 65
2. Roboty publiczne … 66
3. Akcje specjalne … 68
Konkluzje … 70
Paweł Grata
Przemiany w polskiej polityce zatrudnienia w latach 1944 – 1949 … 75
Wstęp … 75
Konstytucja i zmiana czyli ramy prawne i organizacyjne … 76
„Nowy” rynek pracy … 79
Formy oddziaływania na rynek pracy … 82
1. Pośrednictwo pracy … 82
2. Produktywizacja niezatrudnionych … 86
3. Aktywizacja zawodowa niepełnosprawnych … 89
4. Masowy werbunek siły roboczej … 92
Uwagi końcowe … 94
Kinga Woźniakowska
Organizacja, infrastruktura i działalność lecznicza uzdrowisk w polskich Sudetach i na Przedgórzu Sudeckim w latach 1945 – 1966. Zarys problematyki … 97
Wprowadzenie … 97
Organizacja lecznictwa uzdrowiskowego … 99
Przekształcenie infrastruktury uzdrowisk sudeckich … 103
Działalność lecznicza w uzdrowiskach sudeckich … 107
Podsumowanie … 111
Ewelina Szpak
Zdrowie ludzi pracy – między propagandą a rzeczywistością (21945 – 1970) … 116
Wstęp … 116
„Kto jest energiczny, przedsiębiorczy, ten się wkręci” … 117
Problem chorób zawodowych, czyli „w trosce o zdrowie ludzi pracy” … 120
Ku zmianom: lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte … 122
Zakończenie … 125
Dariusz Jarosz
Problemy zanieczyszczenia wód i powietrza w Polsce w okresie stalinizmu i destalinizacji (analiza dyskursu) … 127
Wstęp … 127
Dyskurs o środowisku naturalnym w stalinizmie: propaganda i tajność … 128
Destalinizacja: poszerzenie pola dyskursu … 132
Podsumowanie … 139
Maciej Cesarski
Polityka mieszkaniowa w Polsce w badaniach po 1989 r. – główne podejścia i problemy … 143
Wprowadzenie … 143
Polityka mieszkaniowa w badaniach IGM do 2002 r. … 145
Polityka mieszkaniowa w badaniach ZM IRM – 2002 – 2015 … 148
Polityka mieszkaniowa w badaniach spoza IGM oraz ZM IRM … 151
Zakończenie i wnioski … 159
Edyta Czop
Polscy migranci poakcesyjni na unijnych rynkach pracy … 166
Wprowadzenie … 166
Polacy o unijnych tynkach pracy … 169
Zakończenie … 177
Krzysztof Chaczko
Zalety i wady programu „Rodzina 500 plus” … 181
Wstęp … 181
Zalety programu „Rodzina 500 plus” … 182
1. Zmniejszenie ubóstwa … 182
2. Powszechność świadczenia na drugie i kolejne dziecko … 184
3. Brak stygmatyzacji społecznej … 185
Wady programu „Rodzina 500 plus” … 186
1. Wysokie koszty … 186
2. Dezaktywizacja rodzin (wielodzietnych) … 188
Konkluzje … 191
Mirosław Grewiński
Blisko trzy dekady polskiego systemu pomocy społecznej w kontekście realizacji polityki społecznej … 175
Trudne początki i etapy rozwoju … 195
Zmiany legislacyjne jako próba reorganizacji systemu … 198
Błędy, zaniechania i sukcesy z ostatnich dekad … 200
Czy system pomocy społecznej powinien zostać zreformowany? … 206
Czy będziemy zmierzać w kierunku systemu usług społecznych? … 210
Rekomendacje … 213
Noty o autorach … 218
Bibliografie prac opublikowanych w tomach I – V serii wydawniczej „Od kwestii robotniczej do nowoczesnej kwestii socjalnej. Studia z polskiej polityki społecznej XX i XXI wieku” … 221
